PIV Bulletin 2015, 3 – Wat te doen als de arbeid niet meer dezelfde loonwaarde heeft? – Loonwaardemeting

Als een benadeelde zijn oorspronkelijke, of passende werkzaamheden, slechts gedeeltelijk gelijkwaardig (ten opzichte van de situatie vóór ongeval of ten opzichte van de gezonde collega) productief kan verrichten zal de waarde van zijn arbeidsprestatie moeten worden vastgesteld. Bij een inbreng die bijvoorbeeld 60% van normaal is zal een werkgever grote moeite hebben een volledige loonwaarde betaalbaar te stellen. In een normaal traject wordt eerst bij de eigen werkgever gekeken naar de mogelijkheid om het eigen werk te blijven verrichten. Als dit op basis van de weging belasting/belastbaarheid niet, en ook niet in een lager tempo kan, komt ander passend werk ter sprake. Maar er zijn situaties waarbij het doorwerken tegen een lagere loonwaarde meer kansen geeft dan de zoektocht naar werk in een andere werkomgeving. Maatwerk is dan ook hier het belangrijkste instrument.

Het aanpassen van de oorspronkelijke functie op taakniveau of door inzet van hulpmiddelen blijkt overigens in de praktijk niet altijd voorrang krijgt op de agenda van werkgevers of leidinggevenden. Een eerste en niet altijd de minste kans op behoud van arbeid en inkomen kan daardoor verloren gaan. Regelmatig zien wij bij leidinggevenden dat bekendheid met mogelijkheden ontbeert. Vooral in kleinere bedrijven lijkt dan ook soms een alles of niets situatie de enige mogelijkheid. Jammer is dat ook Arbodiensten daar niet meer voorlichting over geven. Soms kan een weging naar kansen in het eigen werk een reële optie zijn versus kansen in ander werk buiten het bedrijf. Vanuit de sociale verzekeringswetgeving is door de toenemende verantwoordelijkheid van gemeenten een instrument ontwikkeld om de loonwaarde vast te stellen. Na een periode met focus op rechtmatigheid, onder andere door de komst van de participatiewet, komt er weer meer ruimte voor doelmatigheid. Iedereen moet participeren naar vermogen. Door het Arbeidsdeskundig Kennis Centrum (AKC) is gekeken naar de meest valide methoden. Deze validering is van evident belang om te zorgen dat de uitkomst binnen een vastgestelde bandbreedte ligt. Hoe smaller de bandbreedte hoe nauwkeuriger de uitkomst. Deze methoden zijn ook bruikbaar in letselschade situaties als een gelaedeerde niet meer volledig kan presteren en bijvoorbeeld meer tijd nodig heeft om taken te realiseren ten opzichte van de situatie daarvoor.

Werkwijze

De loonwaarde kan nu worden vastgesteld met behulp van een gevalideerde methodiek, de Dariuz Works® loonwaardemeting. Deze meting (met wetenschappelijke onderbouwing door TNO³) brengt in drie stappen de loonwaarde van gelaedeerde in kaart door de geleverde werkprestatie in een specifieke functie, af te zetten tegen de vereisten van die functie (een normfunctie of bij werkhervatting in het eigen maar aangepaste werk, de oorspronkelijke functie).

Een loonwaarde-expert geeft een onafhankelijke, betrouwbare beoordeling over de daadwerkelijk geleverde loonwaarde en daarmee het eventuele verlies aan verdiencapaciteit. Het geeft een betrouwbaar beeld over tempo, kwaliteit en inzetbaarheid in vergelijking met een regulier, volledig inzetbare collega. Bovendien biedt Dariuz Works® loonwaardemeting de gelegenheid toegenomen arbeidsmogelijkheden te beoordelen door hertoetsing.

Zie ook Diederik Wieman in Advisie⁴.

De eindrapportage geeft inzicht in en advies over:

–          duurzaamheid van de werkhervatting;

–          knelpunten en oplossingsrichtingen;

–          de eventueel additionele kosten verbonden aan werkhervatting;

–          ontwikkelpunten op het gebied van te trainen vaardigheden en competenties met als doel het verlies aan verdienvermogen te reduceren;

–          mogelijkheden tot schadelastbeheersing;

–          eventuele Job carving (deeltaken bepalen) om de werkhervatting succesvol te laten zijn.

Van groot belang is ook een goede beoordeling op mogelijke inzet van hulpmiddelen. Bijvoorbeeld ergonomische aanpassingen, aanpassing werkmethodieken etc.

Stap 1:	Vooronderzoek (vragenlijsten werkgever/werknemer)
Stap 2:	Bedrijfsbezoek (bespreken uitkomsten -vragenlijst en checklist)
Stap 3:	Arbeidsdeskundige beoordeling door de loonwaarde-expert met terugkoppeling en eindrapportage

De drie stappen in Dariuz Works^® Loonwaardemeting

Inzet van een gevalideerde methodiek waarbij de werkprestatie wordt beoordeeld door deze af te zetten tegen de vereisten van de functie (of de oorspronkelijke functie⁵) leidt eveneens tot een hogere mate van acceptatie door gelaedeerde en ook bij de werkgever. Er is immers in praktische zin onafhankelijk onderzoek verricht.

Door de transparante wijze van werken en rapporteren ontstaat voor alle bij het schaderegelingsproces betrokken partijen meer inzicht. Het wordt mogelijk om deze methode in te zetten in letselschadesituaties. Terwijl de methode voor een ander doel ontwikkeld is. Het biedt een gevalideerde stap naar een nauwkeurige beoordeling.

1. Registerarbeidsdeskundige/Ergonomisch adviseur.
2. Registerarbeidsdeskundige/Ergonoom/Gerechtelijk deskundige.
3. Dariuz Works®is ontwikkeld in samenwerking met onder meer TNO’, Atlant Groep en LANDER groep, http://www.dariuz.nl/over-dariuz/veelgestelde-vragen/.
4. Wieman, ‘Validering methoden loonwaardebepaling is grote stap vooruit, Advisie, februari 2014.
5. In de letselschadewereld spreken wij dan van de “situatie zonder ongeval”.