Rb: geen causaliteit tussen medische fout en behoefte aan huishoudelijke hulp
Bij de verdoving van eiseres voorafgaand aan de operatie wordt een fout gemaakt, waardoor zij een awareness ervaring krijgt tijdens de operatie. Als gevolg daarvan heeft zij last van psychische klachten, angstaanvallen en PTSS. Zij vordert in deze procedure dat het ziekenhuis – vanwege de erkende medische fout – gehouden is om de (im)materiële schade te vergoeden die zij dientengevolge heeft geleden. De schade bestaat volgens eiseres onder meer uit behoefte aan huishoudelijke hulp. Het ziekenhuis betwist het causaal verband tussen de medische fout en het niet kunnen verrichten van huishoudelijke taken. De rechtbank komt op basis van het rapport van psychiater eveneens tot de conclusie dat er geen beperkingen zijn op het gebied van huishoudelijke taken die het gevolg zijn van de psychische gevolgen van de awareness beleving. De vordering betreffende huishoudelijke hulp wordt daarom afgewezen.
ECLI:NL:RBZWB:2023:3186
Instantie | Rechtbank Zeeland-West-Brabant |
Datum uitspraak | 10-05-2023 |
Datum publicatie | 15-05-2023 |
Zaaknummer | C/02/390647 / HA ZA 21-596 (E) |
Rechtsgebieden | Verbintenissenrecht |
Bijzondere kenmerken
Inhoudsindicatie |
Bodemzaak
Letselschadezaak, deskundigenberichten |
Vindplaatsen | Rechtspraak.nl
PS-Updates.nl 2023-0256 |
Uitspraak
vonnis
RECHTBANK ZEELAND-WEST-BRABANT
Cluster II Handelszaken Breda
zaaknummer / rolnummer: C/02/390647 / HA ZA 21-596 Vonnis van 10 mei 2023
in de zaak van
[eiseres] , wonende te [woonplaats] , eiseres, advocaat mr. N. van Bruggen te Tilburg,
tegen
de stichting
STICHTING AMPHIA, gevestigd te Breda, gedaagde, advocaat mr. J. van Gogh te Utrecht.
Partijen zullen hierna [eiseres] en het ziekenhuis genoemd worden.
- De procedure
- Het verloop van de procedure blijkt uit:
- het tussenvonnis van 9 maart 2022 en alle daarin reeds genoemde stukken;
- de zittingsaantekeningen van de mondelinge behandeling van 28 september 2022 en de bij die gelegenheid door beide raadslieden voorgedragen spreekaantekeningen;
- de akte overlegging productie 25, tevens akte vermindering van eis, zijdens [eiseres] ;
- de antwoordakte na mondelinge behandeling zijdens het ziekenhuis; – de akte na antwoordakte zijdens [eiseres] ; – de antwoordakte van het ziekenhuis.
- Ten slotte is vonnis bepaald.
- Het verloop van de procedure blijkt uit:
- Het geschil
- [eiseres] vordert – na vermindering van eis – om bij vonnis, uitvoerbaar bij voorraad, het ziekenhuis te veroordelen tot:
betaling van een bedrag ad. € 137.552,43, met daarbij afgifte van een belastinggarantie, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de dag der dagvaarding tot aan de dag der algehele voldoening, te vermeerderen met nakosten, en dat binnen veertien dagen na dagtekening van het in deze te wijzen vonnis, en te vermeerderen met rente over de nakosten te rekenen vanaf bedoelde termijn van voldoening, indien en voor zover voldoening niet binnen de gestelde termijn plaats vindt, en tenslotte het ziekenhuis te veroordelen in de kosten van deze procedure.
- Het ziekenhuis voert verweer en concludeert tot afwijzing van de vorderingen, met veroordeling van [eiseres] in de proceskosten, inclusief nakosten, te vermeerderen met wettelijke rente, uitvoerbaar bij voorraad.
- De beoordeling
- In rechte staan de volgende feiten vast.
- Op 8 juli 2002 heeft [eiseres] een arthroscopie van haar linker schouder ondergaan in
- In rechte staan de volgende feiten vast.
verband met een bursitis subacromialis (= slijmbeursontsteking). Voorafgaand aan de operatie had [eiseres] aangegeven dat zij onder algehele narcose wilde worden geopereerd. In eerste instantie werd [eiseres] slechts regionaal verdoofd, waarna [eiseres] uiteindelijk alsnog onder algehele anesthesie is gebracht.
- Tijdens de ingreep heeft [eiseres] een awareness ervaring gehad.
- Achteraf bleek dat de algehele anesthesie (de eenmalige toediening van Propofol dat zorgt vooralgehele narcose) onvoldoende is geweest. Dit was de oorzaak waardoor het kon gebeuren dat [eiseres] tijdens de ingreep een awareness ervaring heeft gehad. d. Per brief van 25 augustus 2003 werd het ziekenhuis aansprakelijk gesteld voor het niet toedienen van sevofluraan, diprivan of dormicum. Derhalve zou [eiseres] de operatie bewust hebben meegemaakt en psychische klachten in de vorm van posttraumatische stressstoornis (hierna: PTSS) hebben opgelopen.
- Het ziekenhuis heeft de aansprakelijkstelling van [eiseres] doorgeleid aan haarberoepsaansprakelijkheidsverzekeraar, de Onderlinge Waarborgmaatschappij voor Instellingen in de Gezondheidszorg MediRisk B.A. (hierna: MediRisk), die de kwestie verder namens haar verzekerde in behandeling nam. Nadat MediRisk het medisch dossier van [eiseres] had ontvangen, heeft zij op 12 januari 2004 de aansprakelijkheid afgewezen.
- Omdat tussen partijen verschil van inzicht bleef bestaan op medisch vlak, werd in gezamenlijkoverleg een beoordeling door prof. dr. [anesthesioloog] gevraagd. In zijn rapport van 16 augustus 2006 neemt [anesthesioloog] het standpunt in dat sprake is geweest van medisch onzorgvuldig handelen. Daartoe was redengevend – samengevat – dat 1) het niet conform de praktijkrichtlijn van de Nederlandse Vereniging voor Anesthesiologie is om patiënte onder regionale anesthesie te opereren, als zij heeft aangegeven dat zij onder algehele anesthesie wilde worden geopereerd. De anesthesioloog heeft zich derhalve niet conform de WGBO aan afspraken met patiënte gehouden. En 2) de algehele anesthesie onvoldoende is geweest.
- Op basis van het rapport van [anesthesioloog] is door MediRisk aansprakelijkheid erkend voorde gevolgen van de niet juist uitgevoerde anesthesiologietechniek. Bij de erkenning op 19 oktober 2006 werd gevraagd om een schadestaat.
- Vervolgens verzochten partijen prof. [psychiater] onderzoek te doennaar de (psychische) gevolgen van de awareness ervaring. [psychiater] concludeert in zijn rapport van 24 oktober 2007 – samengevat – dat sprake is van PTSS en een paniekstoornis met agorafobie, welke classificaties in onderling verband moeten worden gezien. Daarnaast heeft [eiseres] last van angstaanvallen, die bestaan uit versneld kloppen van het hart, trillerigheid, gevoelens van benauwdheid en naar adem snakken, gevoel het contact met de realiteit te verliezen met daarbij de angst ook de controle over zichzelf kwijt te raken, angst om dood te gaan, tintelingen in vingers en tenen en een gevoel alsof ze hete opvliegers heeft. Verder concludeert [psychiater] dat de klachten geleidelijk zijn afgenomen, maar niettemin leiden tot vermijdingsgedrag. De psychische klachten ten tijde van het onderzoek vloeien causaal voort uit de awareness ervaring tijdens de operatie van 8 juli 2002, aldus [psychiater] . Hij schrijft in zijn rapport dat er geen andere oorzaak is te vinden en er zijn geen aanwijzingen voor enige pre-existente psychiatrische aandoeningen of voor een specifieke predispositie. Op psychiatrisch gebied is sprake van beperkingen in het sociaal functioneren en in de algemene adaptatie (zijnde het vermogen om adequaat te reageren op negatieve levensomstandigheden). Volgens [psychiater] hebben de aandoeningen geen invloed op de activiteiten van het dagelijks leven. Tot slot schrijft [psychiater] dat [eiseres] niet is behandeld voor haar klachten. Er is wel een duidelijke indicatie voor behandeling, gezien de ernst van de klachten en de vermijdingsreactie. Zowel de PTSS als de paniekstoornis met agorafobie is volgens [psychiater] goed te behandelen met medicatie en cognitieve gedragstherapie. Dat [eiseres] er niet voor voelt medicatie te gebruiken vloeit niet vanzelfsprekend voort uit de aard van haar aandoening, maar moet worden beschouwd als een bewust gekozen opstelling van haarzelf, aldus [psychiater] (p. 5-6 van diens rapport).
- Na de psychiatrische expertise werd door MediRisk per brief van 17 april 2008gevraagd om een regelingsvoorstel. Tussen MediRisk en de advocaat van [eiseres] destijds werd gecorrespondeerd over de buitengerechtelijke kosten. Een opvolgend belangenbehartiger van [eiseres] liet op 23 juni 2008 telefonisch weten dat de totale schade € 30.000,- zou bedragen, bestaande uit smartengeld ten bedrage van € 17.000 en materiële schade ten bedrage van € 10.000,-.
- Per brief van 26 juni 2008 deed MediRisk een tegenvoorstel van € 20.000,- waarvan € 15.000,-aan immateriële schade (inclusief wettelijke rente). MediRisk wees [eiseres] voorts op haar schadebeperkingsplicht, aangezien [psychiater] had opgemerkt dat er een duidelijke indicatie bestond/bestaat voor behandeling van haar klachten.
- [eiseres] wees het voorstel van de hand en stelde voor een verzekeringsgeneeskundigeen arbeidsdeskundige in te schakelen om de schade op het gebied van huishoudelijke hulp te kunnen bepalen. MediRisk zag hiertoe geen aanleiding, omdat zij niet inzag waarom [eiseres] geen huishoudelijke werkzaamheden zou kunnen verrichten. MediRisk betaalde vervolgens € 15.000,- aan immateriële schade inclusief wettelijke rente en stelde voor een schaderegelaar in te schakelen.
- Partijen correspondeerden vervolgens over het al dan niet inschakelen van eenschaderegelaar, verzekeringsgeneeskundige en arbeidsdeskundige.
- In 2010 werd door [eiseres] eenzijdig een verzekeringsgeneeskundige ingeschakeld.MediRisk heeft hiervoor de kosten betaald, maar heeft – ondanks diverse verzoeken – tot op heden dit rapport niet mogen ontvangen. Het rapport is niet in het geding gebracht. n. Een jaar later, op 26 juli 2011 werd mr. Van Bruggen de advocaat van [eiseres] .
- Weer een jaar later ontving MediRisk het (door [eiseres] eenzijdig aangevraagde)arbeidsdeskundige rapport van Radar, d.d. 20 maart 2012. Hierin wordt het verzekeringsgeneeskundig rapport uit 2010 genoemd (p. 1) en staat vermeld: “Wij hebben onder andere het rapport en de twee Functionele Mogelijkheden Lijsten (FML) door de heer [deskundige 1] , besproken. Betrokkene herkent zich niet in de omvang en ernst van de vastgestelde beperkingen. Zij ervaart deze ernstiger.”
- Verder volgt uit het arbeidsdeskundige rapport van Radar dat [eiseres] een verminderde kansheeft passend werk te vinden.
- [eiseres] heeft zich sinds 1990 (ruim voor de operatie in 2002) niet meer op de arbeidsmarktheeft begeven.
- Vanuit MediRisk werd een schaderegelaar ingeschakeld. Deze schaderegelaar vroeg per emailvan 20 februari 2013 aan de raadsman van [eiseres] een onderbouwing waarom [eiseres] niet in staat zou zijn tot het verrichten van huishoudelijke werkzaamheden en of er een aanvullende vordering tot schadevergoeding zou zijn.
- Op 25 september 2013 ontving de schaderegelaar van mr. Van Bruggen bericht dat hij nog nietnader kon informeren.
- Op 14 december 2017 (ruim 4 jaar later) ontving MediRisk bericht van mr. Van
Bruggen met diverse expertises. Naast de gezamenlijk aangevraagde rapportages van [anesthesioloog] en [psychiater] , zijn daarbij tevens eenzijdig door [eiseres] aangevraagde adviezen/rapporten overgelegd, te weten het medisch advies van dr. [arts] bij MEDAVIS (11 augustus 2014) het rapport van [arbeidsdeskundige ] (23 oktober 2015) en het inventarisatierapport Githa-onderzoek van dhr. [deskundige 2] (17 augustus 2016), alsmede een schadestaat met berekening volgens NRL. De raadsman van [eiseres] vordert in deze brief een bedrag van € 118.790, te vermeerderen met wettelijke rente, van het ziekenhuis.
- Op 26 april 2018 werd door MediRisk gereageerd op de brief, waarbij MediRisk [eiseres](wederom) wees op haar schadebeperkingsplicht, aangezien [psychiater] schreef dat de PTSS en paniekstoornis goed te behandelen zijn, maar [eiseres] tot op heden niet voor behandeling heeft gekozen. MediRisk schreef verder dat zij niet bereid was nog financiële tegemoetkomingen richting [eiseres] te doen, zonder dat zij aan haar schadebeperkingsplicht zou voldoen. Voorts gaf MediRisk aan dat zij meent aan haar schadevergoedingsplicht te hebben voldaan en dat zij niet gebonden is aan een van de eenzijdig aangevraagde adviezen/rapporten. Tot slot bood MediRisk (opnieuw) aan een schaderegelaar in te schakelen.
- Op 19 november 2018 berichtte mr. Van Bruggen dat hij MediRisk nog niet nader kon berichten.
- Op 25 juni 2019 is door mr. Van Bruggen contact gezocht met MediRisk en heeft tussen partijen telefonisch contact plaatsgevonden waaruit bleek dat beide partijen bij hun standpunten bleven. x. Bij dagvaardingsexploot van 31 augustus 2021 heeft [eiseres] het ziekenhuis in rechte betrokken.
3.2. [eiseres] legt aan haar vordering ten grondslag dat het ziekenhuis een medische fout heeft gemaakt waarvoor zij aansprakelijkheid heeft erkend, zodat het ziekenhuis gehouden is om de (im)materiële schade van [eiseres] te vergoeden die zij dientengevolge heeft geleden.
Deze schade bestaat volgens [eiseres] onder meer uit de post behoefte aan huishoudelijke hulp, ter onderbouwing waarvan zij verwijst naar de beperkingen die door de door haar ingeschakelde deskundigen zijn geduid ( [arbeidsdeskundige ] , medisch advies dr. [arts] en het Githa-onderzoek van dhr. [deskundige 2] ). Volgens [eiseres] is er sprake van 8,5 uur behoefte per week x € 8.50 per uur. Gerekend over 48 weken per jaar, is dat een jaarschade van € 3.468, vanaf datum van het incident d.d. 8 juli 2002. Dat is volgens [eiseres] over de verschenen periode, gerekend tot 1 juli 2021, een bedrag ad. € 65.892 (19 jaar (schade) x € 3.468).
[eiseres] stelt dat zij de verschuldigde wettelijke rente op datum 1 juli 2021 jaarlijks heeft berekend, dus vanaf 8 juli 2002 over de genoemde jaarschades van € 3.468 per jaar.
Deze rente bedraagt volgens haar tot 1 juli 2021 € 19.951.
[eiseres] geeft aan dat zij haar toekomstige schade tot haar 75 jarige leeftijd heeft gekapitaliseerd, vanaf 1 juli 2021, met die datum als kapitalisatiedatum. Zij heeft rekening gehouden met een sterftekans, en een rekenrente van 2% (zijnde 4% rente en 2% inflatie), De toekomstschade komt haars inziens uit op € 17.942.
De kosten ter vaststelling van de schade ex. art. 6:96 lid 2 BW bedragen vanaf 2002 – na vermindering van eis – € 33.767,43, aldus [eiseres] . Daarop is in mindering gebracht een bedrag van € 8.844,31 dat het ziekenhuis reeds heeft voldaan.
[eiseres] geeft aan dat de vergoeding ten aanzien van de post smartengeld door Medirisk is vastgesteld op € 15.000,- inclusief wettelijke rente en dat dit bedrag reeds aan haar is betaald.
De door [eiseres] gevorderde schadeposten worden door haar – na vermindering van eis – als volgt opgesomd:
Verschenen schade: € 65.892,- tot en met juni 2021
- Rente over voornoemd bedrag € 19.951,-
- Toekomst gekapitaliseerd € 17.942,- vanaf 1 juli 2021
- Smartengeld € 15.000,- (inclusief rente tot datum betaling)
- Kosten buiten rechte € 33.767,43
Totaal € 152.552,43
Betaald is door Medirisk -/- € 15.000,-
Restant vordering € 137.552,43
Ten slotte vordert [eiseres] nog afgifte van een zogenaamde belastinggarantie.
3.3. Het ziekenhuis betwist het causaal verband tussen het onzorgvuldig handelen en het niet kunnen verrichten van huishoudelijke werkzaamheden. Het ziekenhuis ziet niet in waarom [eiseres] door de PTSS en angststoornis geen huishoudelijke werkzaamheden zou kunnen verrichten. Het ziekenhuis betwist dan ook de hoogte van de vordering van [eiseres] en dan met name de post huishoudelijke hulp. In de visie van het ziekenhuis dient het tweezijdig aangevraagde deskundigenrapport van prof. [psychiater] leidend te zijn bij het bepalen van de gevolgen van het medisch onzorgvuldig handelen (en niet de eenzijdig door [eiseres] aangevraagde rapportages). Uit het rapport van [psychiater] blijkt dat de klachten en beperkingen van [eiseres] niet van invloed zijn op activiteiten van het dagelijks leven (behoudens het doen van boodschappen op drukke tijden). Nu [psychiater] geen andere beperkingen noemt die verband houden met huishoudelijke werkzaamheden, bestaat er volgens het ziekenhuis dan ook geen causaal verband tussen de behoefte aan huishoudelijke hulp en het onzorgvuldig handelen. Het ziekenhuis geeft aan dat zij niet gebonden is aan het medisch advies van dr. [arts] , het arbeidsdeskundig rapport van [arbeidsdeskundige ] , of het Githa onderzoek van [deskundige 2] , nu deze rapportages eenzijdig door [eiseres] zijn aangevraagd. Bovendien zijn deze rapportages in tegenspraak met hetgeen [psychiater] op gezamenlijk verzoek van partijen heeft gerapporteerd, aldus het ziekenhuis. Zij betwist de juistheid van de inhoud van deze eenzijdige rapportages. In de visie van het ziekenhuis heeft [eiseres] onvoldoende aannemelijk gemaakt 1) dat sprake is van de diagnose carpaal tunnelsyndroom en slijmbeursontsteking (of een andere diagnose aan haar schouder); 2) vanaf welk moment zij deze klachten heeft; 3) dat hiervoor een operatie-indicatie bestaat; 4) dat zij hierdoor beperkt is in het huishouden en 5) dat de schade die hieruit zou zijn ontstaan in causaal verband staat met het medisch onzorgvuldig handelen.
Zo in rechte toch mocht worden geoordeeld dat er een causaal verband bestaat tussen de behoefte aan externe huishoudelijke hulp en het onzorgvuldig handelen én de eenzijdig aangevraagde rapporten kunnen worden gevolgd, dan bestaat volgens het ziekenhuis de behoefte aan huishoudelijke hulp uit hooguit 3 uur per week. Zij stelt daartoe dat een tweepersoons huishouden bestaat uit twaalf uur huishoudelijke werkzaamheden. [eiseres] kan (volgens [arbeidsdeskundige ] ) daarvan zelf 50% op zich nemen en haar man 25%. Dat betekent dat nog slechts behoefte is aan 25% externe hulp, hetgeen uitkomt op (0,25 x 12 uur) 3 uur hulp per week, aldus het ziekenhuis.
Wat betreft de wettelijke rente meent het ziekenhuis dat zij op grond van artikel 6:119 BW betaling van wettelijke rente verschuldigd zou zijn indien een betalingsachterstand zou bestaan, maar daarvan is volgens het ziekenhuis geen sprake, nu naar de mening van het ziekenhuis de volledige schade reeds is voldaan.
Zo in rechte zou worden geoordeeld dat er enig causaal verband bestaat tussen de klachten en beperkingen die [eiseres] ondervindt waardoor zij beperkt is tot het doen van huishoudelijke taken en het medisch onzorgvuldig handelen, meent het ziekenhuis dat [eiseres] niet voldaan heeft aan haar schadebeperkingsplicht. Dat psychologische hulp geïndiceerd was (en is), blijkt uit het rapport van [psychiater] . [eiseres] zou volgens het ziekenhuis gebaat zijn bij behandeling middels EMDR, CGT of SSRI’s, en de kans op een positief resultaat is groot.
Hoewel de keuze voor het zich niet laten behandelen bij [eiseres] ligt, heeft dit in de ogen van het ziekenhuis wel consequenties voor de omvang van de schade die zij van het ziekenhuis kan vorderen.
Het ziekenhuis meent dat zij heeft voldaan aan haar schadevergoedingsverplichting door vergoeding van immateriële schade ad € 15.000,- en dat geen grond bestaat voor verdere toekenning van schadevergoeding, noch wettelijke rente. Voorts betwist het ziekenhuis de omvang van de gevorderde vergoeding aan buitengerechtelijke incassokosten, stellende dat deze te hoog is om de dubbele redelijkheidstoets te kunnen doorstaan.
In de visie van het ziekenhuis dient de vordering van [eiseres] dan ook te worden afgewezen.
3.4. De rechtbank stelt voorop dat het door partijen gezamenlijk aangevraagde deskundigenrapport van prof. [psychiater] in beginsel leidend is bij het bepalen van de gevolgen van het medisch onzorgvuldig handelen. Anders dan bij een eenzijdig aangevraagd rapport, geldt bij een gezamenlijk verzochte rapportage dat partijen in gezamenlijk overleg hebben besloten welke expertise nodig was, dat zij gezamenlijk hebben gekozen voor de persoon van de deskundige en dat zij het eens waren over de vraagstelling. Partijen hebben zich daarmee in beginsel verbonden om de rapportage van de deskundige als uitgangspunt te nemen voor de verdere afhandeling van hun geschil. De inhoud van de rapportage is voor partijen daarmee in beginsel bindend, tenzij er klemmende bezwaren zijn om daaraan geen beslissende betekenis toe te kennen. Daarvan kan
onder meer sprake zijn indien de rapportage inhoudelijk of voor wat betreft de wijze van totstandkoming niet voldoet aan de eisen die daaraan redelijkerwijs mogen worden gesteld. Daarvan is in het onderhavige geval niet gebleken. Tussen partijen is niet geschil dat [psychiater] heeft gerapporteerd aan de hand van de aan hem door partijen voorgelegde vraagstelling, hoor en wederhoor heeft toegepast, hen in de gelegenheid heeft gesteld te reageren op de conceptrapportage en dat hij zijn bevindingen deugdelijk gemotiveerd heeft onderbouwd. Nu het rapport van [psychiater] op deugdelijke wijze tot stand is gekomen, dient deze rapportage als uitgangspunt bij het bepalen van de gevolgen van het medisch onzorgvuldig handelen.
1. Huishoudelijke hulp
3.5. Ten aanzien van de gevolgen van het medisch onzorgvuldig handelen, schrijft [psychiater] in zijn rapportage (p. 5) – samengevat – dat sprake is van PTSS en een paniekstoornis met agorafobie, welke classificaties in onderling verband moeten worden gezien. Verder geeft [psychiater] aan dat de belangrijkste beperkingen die [eiseres] ondervindt door haar klachten betrekking hebben op vermijding. Volgens hem is dat niet van invloed op de activiteiten van het dagelijks leven, maar wel op handelingen die (potentieel) werk, hobby of vrije tijd betreffen. Dat beperkt [eiseres] bijvoorbeeld bij het doen van boodschappen op drukke tijden, aldus [psychiater] . Hij geeft aan dat er op psychiatrisch gebied sprake is van beperkingen in het sociaal functioneren en in de algemene adaptatie.
[eiseres] heeft het medisch advies van dr. [arts] in het geding gebracht (11 augustus 2014). Vast staat dat dit medisch advies eenzijdig is aangevraagd door [eiseres] en dat het ziekenhuis bij de totstandkoming van dat advies niet is betrokken. Anders dan in de dagvaarding staat vermeld, blijkt uit het advies dat dr. [arts] geen ververzekeringsgeneeskundige is, maar forensisch geneeskundige, bedrijfsarts en medisch adviseur bij MEDAVIS. Het advies bevat geen functionele mogelijkheden lijst (FML). De rechtbank constateert dat aan [arts] weliswaar is verzocht om het advies te baseren op de rapportage van [psychiater] (vraag 1, p.1) maar dat niet alleen de drang naar vermijding – zoals geconstateerd door [psychiater] – wordt besproken, maar ook door [eiseres] zelf aangegeven klachten op het vlak van onder meer aandacht en concentratie, alsmede beperkingen op het gebied van taken boven schouderniveau (carpaal tunnelsyndroom).
Het ziekenhuis betwist de juistheid van het advies, door onder meer aan te voeren dat – naast het feit dat het eenzijdig is aangevraagd – het onvoldoende aannemelijk maakt dat 1) sprake is van de diagnose carpaal tunnelsyndroom en slijmbeursontsteking (of een andere diagnose aan haar schouder); 2) vanaf welk moment [eiseres] deze klachten heeft; 3) dat hiervoor een operatieindicatie bestaat; 4) dat [eiseres] hierdoor beperkt is in het huishouden en 5) dat de schade die hieruit zou zijn ontstaan in causaal verband staat met het medisch onzorgvuldig handelen.
De rechtbank kan zich niet achter de inhoud van het medisch advies van [arts] scharen dat op eenzijdig verzoek van [eiseres] is opgesteld. De totstandkoming van dit advies is niet met de waarborgen omkleed die gelden bij een gezamenlijk aangevraagde rapportage – zoals omschreven onder r.o. 3.4. – en het advies is slechts gedeeltelijk gebaseerd op het rapport van [psychiater] en deels op het eigen oriënterend psychiatrisch onderzoek van [arts] , zonder dat gebleken is dat [arts] expertise heeft op dit vlak. In het slot van het advies schrijft [arts] dat [eiseres] is beperkt in het aantal uren dat zij aaneengesloten arbeid kan verrichten, dat zij geen volledige werkweek zal kunnen invullen, maar circa 20 uur per week met een maximum van 4 uur per dag met geregelde rustmomenten. De rechtbank constateert dat de door [arts] genoemde uren geen verband houden met huishoudelijke taken, maar met arbeid, ter zake waarvan geen vordering is ingesteld (vast staat dat [eiseres] al ruim vóór de operatie geen loonvormende arbeid meer verricht). Voorts geldt dat in het advies geen onderscheid is gemaakt tussen de psychische/fysieke klachten/beperkingen die wel of niet het gevolg zijn van het medisch onzorgvuldig handelen, zodat onvoldoende is gebleken van het causaal verband tussen beiden.
3.6. [eiseres] heeft voorts in het geding gebracht het rapport van [arbeidsdeskundige ] (23 oktober
2015). Ook hier geldt dat het dit rapport op eenzijdig verzoek van [eiseres] is opgesteld en dat daaraan dezelfde bezwaren kleven aangaande de wijze van totstandkoming als eerder vermeld. Anders dan te doen gebruikelijk, bouwt dit rapport van de arbeidsdeskundige niet voort op een rapport van een verzekeringsgeneeskundige. [arbeidsdeskundige ] haalt onder het kopje “Dossierstudie” het rapport van [psychiater] aan. Onder het kopje “6. Beschouwing, 6.1. Verlies van zelfredzaamheid” wordt door de arbeidsdeskundige gesproken over een verlies van zelfredzaamheid in het huishouden van 50%. De rechtsbank stelt vast dat enige onderbouwing van dit percentage achterwege is gebleven, zoals dat gebruikelijk is bij een arbeidsdeskundige rapportage, namelijk door een percentage te koppelen aan de betreffende huishoudelijke deeltaken en aan te geven voor welk percentage op de betreffende deeltaak zich beperkingen voordoen. Gezien het vorenstaande kan de rechtbank zich dan ook niet scharen achter de inhoud van dit rapport.
3.7. De rechtbank stelt vast dat in het inventarisatierapport Githa-onderzoek van dhr. [deskundige 2] (17 augustus 2016) – dat eveneens op eenzijdig verzoek van [eiseres] is opgesteld – weliswaar voornoemde specificering aangaande de huishoudelijke deeltaken heeft plaatsgevonden door daaraan een percentage te koppelen en aan te geven voor welk percentage zich beperkingen voordoen, maar de rechtbank constateert dat het Githa-onderzoek is gebaseerd op voornoemd medisch advies van [arts] en het arbeidsdeskundige rapport van [arbeidsdeskundige ] , ten aanzien van welke rapportages de rechtbank hiervoor heeft overwogen dat deze rapportages zowel wat betreft de totstandkoming als wat betreft de inhoud niet voldoen aan de daaraan te stellen eisen, zodat de rechtbank deze rapportages niet volgt. Hetzelfde dient derhalve te gelden voor het rapport van [deskundige 2] dat daarop is gebaseerd. Bovendien geldt ook ten aanzien van dit rapport dat het op eenzijdig verzoek van [eiseres] is opgesteld en dat daaraan dezelfde bezwaren kleven aangaande de wijze van totstandkoming als eerder vermeld.
3.8. Gezien al het vorenoverwogene, constateert de rechtbank dat het enige rapport dat wel aan de daaraan te stellen eisen voldoet wat betreft totstandkoming en inhoud, het rapport van [psychiater] betreft. Geen van beide partijen hebben bezwaren geuit aangaande de inhoud of totstandkoming van dit rapport. Zoals reeds in r.o. 3.4. is overwogen, dient dit rapport derhalve leidend te zijn bij het bepalen van de gevolgen van het medisch onzorgvuldig handelen. Uit het rapport van [psychiater] volgt dat er geen beperkingen zijn bij [eiseres] op het gebied van huishoudelijke taken als gevolg van de psychiatrische aandoeningen vanwege de awareness beleving, met uitzondering van het doen van boodschappen op drukke tijden. Deze beperking is echter te ondervangen door op rustige tijden inkopen te doen, de boodschappen te laten bezorgen, dan wel door een verdeling van de taken waarbij de echtgenoot van [eiseres] dit deel van de huishouding op zich neemt. Laatstbedoelde verschuiving van werkzaamheden in het huishouden betreft een geringe verschuiving van taken die, indien die door een partner op zich worden genomen, niet voor vergoeding in aanmerking komt.
De rechtbank komt derhalve tot de conclusie dat op basis van het rapport van [psychiater] de vordering ter zake de post huishoudelijke hulp moet worden afgewezen. De daarmee samenhangende vorderingen ter zake de wettelijke rente en de post toekomst gekapitaliseerd treffen derhalve eenzelfde lot.
2. Buitengerechtelijke incassokosten
3.9. De door [eiseres] gevorderde buitengerechtelijke incassokosten bestaan uit een tweetal posten, te weten de kosten gemoeid met de medische rapportages en de juridische kosten.
De rechtbank stelt vast dat kosten gemoeid met de medische rapportages in de overgelegde stukken niet geheel zijn uitgesplitst. Voorts geldt dat de op eenzijdig verzoek van [eiseres] opgestelde rapportages niet hebben bijgedragen aan de vaststelling van de schade en in dat licht – mede gezien al het vorenoverwogene – niet voldoen aan de dubbele redelijkheidstoets als bedoeld in artikel 6:96 lid 2 sub b BW. Dit temeer, omdat er tevens sprake is van een op eenzijdig verzoek van [eiseres] opgesteld verzekeringsgeneeskundig expertiserapport van dr. [deskundige
1] , waarvan de kosten wel door het ziekenhuis zijn betaald, maar dat door [eiseres] niet is overgelegd (niet in rechte noch aan het ziekenhuis) omdat zij zich niet kon vinden in de bevindingen van dit rapport. Bovendien heeft [eiseres] dit rapport ook niet overgelegd aan de overige door haar eenzijdig ingeschakelde deskundigen waardoor zij het risico nam dat deze opeenvolgende rapporten op onjuiste uitgangspunten zouden berusten.
De kosten van de rapporten van de in gezamenlijk overleg aangezochte deskundigen prof. dr. [anesthesioloog] en prof [psychiater] , komen wel voor vergoeding in aanmerking, maar de kosten daarvan zijn reeds voldaan door het ziekenhuis.
Ten aanzien van de juridische kosten geldt het volgende. Vast staat dat het ziekenhuis op 7 oktober 2008 een bedrag van € 15.000,- aan smartengeld aan [eiseres] heeft voldaan. De juridische kosten die zijn gemaakt vóór die datum komen op grond van artikel 6:69 lid 2 BW volledig voor vergoeding in aanmerking (zijnde de eerste 3 facturen van productie 22 bij dagvaarding) voor wat betreft het honorarium en de verschotten (dus exclusief bureaukosten), te vermeerderen met BTW, alsmede de nota ter zake verschotten die zich achter de 3e factuur bevindt. De voor vergoeding in aanmerking komende posten op voornoemde facturen resulteren in een bedrag van € 17.752,61. Vast staat dat het ziekenhuis reeds een bedrag van € 8.844,31 heeft voldaan, zodat een bedrag van € 8.908,30 resteert aan openstaande buitengerechtelijke incassokosten. De inspanningen die nadien zijn verricht (na 7 oktober 2008) zien weliswaar op werkzaamheden ter vaststelling van overige schade, maar daarvan is thans beslist dat die zich niet voordoet, met uitzondering van de resterende buitengerechtelijke kosten ten bedrage van € 8.908,30. De rechtbank is van oordeel dat naar aanleiding van het rapport van [psychiater] het voor [eiseres] voorzienbaar had moeten zijn dat verder sprake zou zijn van geen of geringe schade (zulks mede gelet op het niet overgelegde verzekeringsgeneeskundig expertiserapport van dr. [deskundige 1] ). Hoewel op grond van artikel 6:96 BW kosten voor vergoeding in aanmerking kunnen komen die zijn gemaakt om de schade nader in kaart te brengen ook indien die schade zich niet voordoet, oordeelt de rechtbank dat de verdere juridische kosten die zijn gemaakt vanwege eenzijdige rapportages die niet hebben geleid tot verdere vaststelling van schade, gelet op de dubbele redelijkheidstoets, slechts zeer beperkt voor vergoeding in aanmerking komen.
Zoals hiervoor is overwogen was er een resterend bedrag aan opstaande buitengerechtelijke incassokosten van € 8.908,30 in verband met vaststelling van aansprakelijkheid en schade. De inspanningen om deze kosten vergoed te krijgen, alsmede de redelijke kosten om inzicht te verkrijgen of er nog sprake was van verdere schade, zijn kosten die tot op zekere hoogte voldoen aan de dubbele redelijkheidstoets. De mate waarin deze kosten daaraan voldoen staat niet los van de omstandigheden dat uiteindelijk niet is gebleken dat er meer schade was dan de openstaande buitengerechtelijke incassokosten van € 8.908,30, de niet aan het ziekenhuis te wijten extreem lange duur van juridische bijstand voor de periode na de erkenning van aansprakelijkheid en het rapport van prof. [psychiater] , de wisselingen in degenen die de juridische bijstand hebben verleend en het kennelijk wellicht op grond daarvan nodige zeer veelvuldige overleg tussen [eiseres] en haar juridische adviseurs .
De discussie tussen partijen terzijde latend aangaande de exacte omvang van de werkzaamheden, begroot de rechtbank alles afwegende de buitengerechtelijk incassokosten die voldoen aan de dubbele redelijkheidstoets op een bedrag van in totaal € 25.000,-. Daarop strekt in mindering het bedrag van € 8.844,31 dat het ziekenhuis reeds heeft voldaan, zodat resteert een bedrag van € 16.155,96. De vordering ter zake buitengerechtelijke incassokosten is dan ook tot laatstgenoemd bedrag toewijsbaar, te vermeerderen met de wettelijke rente over het bedrag van € 16.155,96 vanaf de dag der dagvaarding tot aan de dag der algehele voldoening,
3.10. Het ziekenhuis zal als de deels in het ongelijk gestelde partij in proceskosten worden veroordeeld. Bij de begroting van deze kosten zal het salaris advocaat conform het liquidatietarief worden berekend rekening houdende met het aan hoofdsom toegewezen bedrag. De kosten van [eiseres] worden tot op heden begroot op een bedrag van:
- kosten dagvaardingsexploot: € 125,09
- griffierecht: € 1.666,00
- salaris advocaat: € 1.196,00 ( 2 x tarief II ad € 598,-)
Totaal: € 2.987,09
De verschuldigdheid van de gevorderde nakosten en wettelijke rente is als zodanig niet door het ziekenhuis betwist en zullen worden toegewezen als in het dictum vermeld.
- De beslissing
De rechtbank
- veroordeelt het ziekenhuis tot betaling van een bedrag ad € 16.155,96, te vermeerderen met de wettelijke rente vanaf de dag der dagvaarding tot aan de dag der algehele voldoening;
- veroordeelt het ziekenhuis in de kosten van deze procedure die tot op heden aan de zijde van [eiseres] worden begroot op een bedrag van € 2.987,09, te vermeerderen met nakosten ten bedrage van € 173,00 indien geen betekening van het vonnis plaatsvindt, te verhogen met € 90,in geval van betekening, te voldoen binnen 14 dagen na dagtekening van dit vonnis en, indien voldoening niet binnen die termijn plaatsvindt, te vermeerderen met de wettelijke rente over de proceskosten, inclusief nakosten, na het verstrijken van bedoelde termijn voor voldoening; 4.3. verklaart dit vonnis in zoverre uitvoerbaar bij voorraad;
4.4. wijst af het meer of anders gevorderde.
Dit vonnis is gewezen door mr. Van den Heuvel en in het openbaar uitgesproken op 10 mei 2023.